Trái phiếu là gì? Cách đầu tư trái phiếu hiệu quả nhất

Trái phiếu là gì?

Trái phiếu (hay Bonds) là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của doanh nghiệp hoặc chính phủ với người nắm giữ.

Đơn vị phát hành trái phiếu phải trả lợi tức cho người sở hữu trái phiếu và hoàn trả khoản tiền vay khi trái phiếu đáo hạn.

Thu nhập của trái phiếu được gọi là lợi tức – là khoản tiền lãi được trả cố định thường kỳ cho người nắm giữ và không phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của đơn vị phát hành.

Người sở hữu trái phiếu là người mua trái phiếu hoặc chủ nợ của công ty phát hành.

Giá trái phiếu tương quan nghịch với lãi suất:

Khi lãi suất tăng, giá trái phiếu giảm và ngược lại.

Đặc điểm của Trái phiếu?

Hầu hết các trái phiếu đều có chung một số đặc điểm cơ bản bao gồm:

Mệnh giá

Mệnh giá là số tiền mà trái phiếu sẽ có giá trị khi đáo hạn

Mệnh giá cũng là số tiền tham chiếu sử dụng khi tính toán các khoản thanh toán lãi suất.

Ví dụ:

Giả sử một nhà đầu tư mua một trái phiếu với mức phí bảo hiểm là 1,090 đô la và một nhà đầu tư khác mua trái phiếu tương tự sau đó khi nó đang giao dịch với mức chiết khấu là 980 đô la.

Khi trái phiếu đáo hạn, cả hai nhà đầu tư sẽ nhận được mệnh giá 1.000 đô la của trái phiếu.

Lãi suất

Trái phiếu là lãi suất mà công ty phát hành trái phiếu sẽ trả trên mệnh giá của trái phiếu, được biểu thị bằng tỷ lệ phần trăm.

Ví dụ:

lãi suất coupon 5% có nghĩa là trái chủ sẽ nhận được 5% x mệnh giá $ 1000 = $ 50 mỗi năm.

Ngày trả lãi – Coupon dates

Đây là ngày mà công ty phát hành trái phiếu sẽ thanh toán lãi suất.

Thanh toán có thể được thực hiện trong bất kỳ khoảng thời gian nào, nhưng tiêu chuẩn là thanh toán 6 tháng một lần.

Ngày đáo hạn 

Đây là ngày trái phiếu đáo hạn và công ty phát hành trái phiếu sẽ thanh toán cho trái chủ mệnh giá của trái phiếu.

Giá phát hành

Đây là giá mà công ty phát hành trái phiếu bán trái phiếu ban đầu.

Trái bảo đảm/ Không bảo đảm

Quyền mua lại trái phiếu trước khi đáo hạn (Callability)

Hai đặc điểm quyết định của lãi suất trái phiếu là:

1. Chất lượng tín dụng
   Nếu công ty phát hành có xếp hạng tín dụng kém , rủi ro vỡ nợ càng lớn, và các trái phiếu này trả lãi nhiều hơn. 
   
2. Thời gian đáo hạn
   Trái phiếu có thời gian đáo hạn rất dài cũng thường phải trả lãi suất cao hơn. Mức bồi thường cao hơn này là do trái chủ phải chịu rủi ro lãi suất và lạm phát nhiều hơn trong một thời gian dài.

Xếp hạng tín dụng và trái phiếu của một công ty trên thế giới được tạo ra bởi các tổ chức xếp hạng tín dụng như Standard and Poor’s , Moody’s và Fitch Ratings.

Xem thêm: FiinGroup công bố thương vụ xếp hạng tín nhiệm đầu tiên tại Việt Nam 

Trái phiếu có chất lượng cao nhất được gọi là “ lớp tài sản đầu tư ” và bao gồm các khoản nợ do chính phủ (Hoa Kỳ) và các công ty quy mô toàn cầu.

Trái chủ

Trái phiếu – Chính phủ (Government Bond)

Trái phiếu chính phủ (TPCP) được phát hành bởi chính phủ của 1 quốc gia với mục đích đầu tư cho phát triển kinh tế và bù đắp thâm hụt ngân sách nhà nước.

TPCP thường được coi là tài sản an toàn nhất trong phạm vi một quốc gia và lãi suất TPCP được sử dụng như một chỉ báo quan trọng về sức khỏe kinh tế của quốc gia đó.

Hiện nay, phần lớn trái chủ nắm giữ TPCP ở Việt Nam là các ngân hàng thương mại và quỹ bảo hiểm.

Trái phiếu doanh nghiệp

Với hình thức huy động từ trái phiếu, doanh nghiệp có thể huy động vốn dài hạn để mở rộng kinh doanh, phát triển các dự án mới hay để mua lại/sáp nhập một công ty khác.

Điểm ưu việt của trái phiếu so với các hình thức đầu tư khác dưới góc nhìn của 1 nhà đầu tư là:

• Mang lại thu nhập lãi đều đặn, định kỳ cho nhà đầu tư, không chịu ảnh hưởng từ diễn biến thị trường (trừ khi nhà đầu tư muốn bán trái phiếu trước ngày đáo hạn).
• Trong trường hợp doanh nghiệp phá sản, theo quy định của pháp luật, các chủ nợ (trong đó có các Trái chủ) của doanh nghiệp được ưu tiên thanh toán trước, các cổ đông chỉ được hưởng phần tài sản còn lại cuối cùng.
• Tính thanh khoản cao hơn tiền gửi tiết kiệm (có thể mua bán nhanh chóng thông qua đại lý chuyển nhượng).