Vốn hóa là gì ?
Vốn hóa thị trường hay Market Capitalization là tổng giá trị hiện tại của các tất cả cổ phiếu đang được công ty lưu hành trên thị trường.
Cũng có thể hiểu, VHTT của một doanh nghiệp xác định bằng tổng số tiền phải bỏ ra để mua lại doanh nghiệp đó theo giá thị trường tại thời điểm mua.
Ví dụ:
Giả sử công ty A có 1.000 cổ phiếu
- Ngày 1/10 giá cổ phiếu công ty là 30.000 VND/ cổ phiếu và VH của công ty đó là 30 tỷ VND.
- Tuy nhiên, vào ngày 1/11 cổ phiếu công ty là 35.000 VND/ cổ phiếu. Vậy VH của công ty cũng thay đổi từ 30 tỷ VND lên 35 tỷ VND.
Thông thường tại Việt Nam các doanh nghiệp được chia thành 3 nhóm:
Vốn hóa lớn – Largecap
Nhóm doanh nghiệp có mức vốn hóa lớn được biết đến với tên tiếng Anh là Largecap.
Nhóm này còn có tên gọi là những cổ phiếu Blue chip.
- Mức vốn hóa trên 10.000 tỷ VNĐ và số lượng cổ phiếu thường rất lớn: trên 1 tỷ cổ phiếu
- Được biết đến rộng rãi và có cu hướng dẫn đầu trong ngành.
- Thường được các tổ chức và quỹ đầu tư ưu tiên mua và mang tính dẫn dắt chỉ số VNINDEX
Vốn hóa vừa – Midcap
Doanh nghiệp này vừa có quy mô hoạt động ở tầm trung và giá cổ phiếu trên thị trường không quá cao.
- Vốn hóa trên 1.000 ngàn tỷ và dưới 10.000 tỷ.
- Các công ty trong nhóm Midcap giá càng cao càng biểu hiện cho tốc độ hiệu quả của doanh nghiệp, hay sự chú ý của thị trường dành cho cổ phiếu đó
Vốn hóa nhỏ – Smallcap – Penny
Ở nhóm này tập trung các công ty có cổ phiếu giá thấp hoặc là số lượng cổ phiếu ít. Điều này nói lên, những công ty có smallcap thường là những công ty có quy mô vốn nhỏ.
Thị trường chứng khoán Sơ cấp
Định nghĩa
Thị trường chứng khoán sơ cấp (primary market) là thị trường mua bán các loại chứng khoán mới phát hành, còn được gọi là thị trường cấp một hoặc thị trường phát hành.
Thị trường chứng khoán sơ cấp là thị trường hoạt động không liên tục, nó chỉ hoạt động khi có đợt phát hành chứng khoán mới – IPO
Chức năng quan trọng nhất của thị trường sơ cấp là huy động vốn cho nền kinh tế.
- Doanh nghiệp huy động vốn – bán vốn
- Nhà đầu tư là người mua.
- Tiền bán sẽ thuộc về doanh nghiệp.
Phương thức phát hành
- Phát hành riêng lẻ:
Chứng khoán được bán cho một số nhà đầu tư (thường là các tổ chức) với những điều kiện hạn chế và không tiến hành rộng rãi ra công chúng. - Chào bán ra công chúng:
Chứng khoán được chào bán rộng rãi cho tất cả các nhà đầu tư với những điều kiện và thời gian như nhau
Thị trường Thứ cấp là gì?
Thị trường chứng khoán thứ cấp (secondary market) là thị trường giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp.
Hiểu đơn giản đây ”chợ” mua bán của các nhà đầu tư với nhau – bảng giá chứng khoán
IPO là gì ?
IPO (Initial Public Offering) có nghĩa là phát hành lần đầu ra công chúng.
Thuật ngữ này được dùng để chỉ hoạt động lần đầu phát hành cổ phiếu và đưa lên sàn chứng khoán của một công ty với mục đích để huy động vốn từ các nhà đầu tư.
Công ty sau khi IPO sẽ được gọi là một công ty đại chúng.
Bên cạnh chức năng huy động vốn, IPO còn cung cấp thanh khoản cho những cổ đông sáng lập, tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các giao dịch sáp nhập và mua lại (M&A), tăng tính minh bạch thông qua các hoạt động công bố thông tin.
Tại Việt Nam, theo quy định tại khoản 1 điều 15 Luật Chứng khoán 2019, bạn có thể tham khảo các điều kiện tại đây.
Thị trường OTC
Thị trường OTC hay còn gọi là thị trường phi tập trung, là thị trường mua – bán chứng khoán không dựa trên các sàn giao dịch tập trung HNX hay HOSE
OTC giao dịch dựa trên sự thỏa thuận giá cả, không giới hạn giá, số lượng cổ phiếu.
Các cổ phiếu của các công ty cổ phần chưa đăng ký giao dịch (Upcom) và chưa niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán (HSX, HNX). Có 2 dạng như sau:
- Cổ phiếu có mã lưu ký, sẽ được quản lý bởi Trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD)
- Cổ phiếu chưa có mã lưu ký, sẽ được quản lý bởi phòng Quản lý cổ đông của chính công ty phát hành.
Ngày giao dịch không hưởng quyền
“Ngày giao dịch không hưởng quyền” là ngày giao dịch mà nhà đầu tư khi mua cổ phiếu sẽ không nhận được các quyền lợi của cổ đông như quyền nhận cổ tức, quyền tham dự ĐHCĐ hay quyền mua cổ phiếu phát hành thêm…
“Ngày đăng ký cuối cùng” là ngày Trung tâm lưu ký chốt danh sách khách hàng sở hữu chứng khoán để thực hiện các quyền cho cổ đông.
Tại ngày chốt danh sách, nếu có tên trong danh sách, người sở hữu chứng khoán sẽ có quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.
Như vậy, nhà đầu tư mua cổ phiếu trước hoặc sau Ngày đăng ký cuối cùng (ngày chốt danh sách) thì sẽ không có tên trong danh sách, vì giao dịch chưa được thanh toán, nên nhà đầu tư sẽ không được hưởng quyền.
Margin và những lưu ý
Margin là gì
Margin hay đòn bẩy tài chính là việc vay tiền của công ty chứng khoán để đầu tư.
Lợi ích khi dùng dịch vụ margin (đòn bẩy tài chính) là nhà đầu tư có thể mua được số lượng cổ phiếu nhiều hơn so với việc chỉ dùng vốn tự có.
Tuy nhiên, nếu dự báo sai xu hướng giá cổ phiếu, việc sử dụng đòn bẩy sẽ tác dụng làm trầm trọng hơn khoản lỗ mà nhà đầu tư phải gánh chịu.
Ví dụ:
Nếu nhà đầu tư có 100 triệu, cổ phiếu A được công ty chứng khoán cho vay 50%, khi đó sức mua có thể sử dụng để mua cổ phiếu A là 200 triệu.
Lãi margin
Lãi suất Margin là lãi suất để tính lãi phải trả của nhà đầu tư cho công ty chứng khoán khi vay tiền mua cổ phiếu.
Giống như lãi suất ngân hàng, trong trường hợp này công ty chứng khoán là bên cho vay, nhà đầu tư là bên đi vay.
Call margin
Call margin (lệnh gọi ký quỹ) là trường hợp công ty chứng khoán đề nghị khách hàng nộp tiền hoặc tăng số lượng chứng khoán thế chấp.
Thông thường, khách hàng sẽ nhận được email hoặc tin nhắn điện thoại thông báo trong ngày – cuối phiên giao dịch
Nếu nhà đầu tư không thực hiện yêu cầu này đúng thời hạn, công ty chứng khoán được quyền chủ động bán chứng khoán của nhà đầu tư mà không cần phải hỏi ý kiến. Nói cách khác, đây là một hình thức tịch thu tài sản đã thế chấp.
Bán giải chấp – Force sell
Bán giải chấp cổ phiếu là việc công ty chứng khoán thực hiện bán bớt cổ phiếu của nhà đầu tư để hạ tỷ lệ nợ về mức an toàn theo quy định.
Cổ phiếu bị bán giải chấp là tình huống không một nhà đầu tư nào mong muốn, khi tổng tài sản sụt giảm quá mức quản lý rủi ro của mình dẫn đến sự can thiệp của công ty chứng khoán.
Mỗi lần cổ phiếu bị bán giải chấp, nhà đầu tư bị thiệt hại rất nhiều.
Margin có thể giúp nhà đầu tư gia tăng lợi nhuận một cách nhanh chóng khi cổ phiếu tăng giá nhưng cũng làm cho tài sản của họ “bốc hơi” một cách nhanh chóng khi cổ phiếu giảm giá. Do đó, nhà đầu tư khi lựa chọn công cụ này cần tính toán kỹ về thời điểm sử dụng cũng như phân tích chi tiết để lựa chọn được cổ phiếu tiềm năng nhất. Luôn tham vấn đội ngũ môi giới, đặc biệt là những môi giới tại Chứng Khoán Center.
Hoạt động tự doanh chứng khoán
Tự doanh là hoạt động mà công ty chứng khoán đóng vai trò như một nhà đầu tư trên thị trường.
Họ sẽ mua bán chứng khoán cho chính mình thông qua cơ chế giao dịch khớp lệnh, thoả thuận trên các sàn chứng khoán hoặc thị trường phi tập trung.
Mục đích của hoạt động này là
- Thu lợi nhuận từ chênh lệch giá
- Dự trữ để đảm bảo tính thanh khoản của thị trường.
- Dự trữ để phát hành chứng quyền
- Thực hiện deal thỏa thuận với khác hàng khối ngoại
- Giao dịch mua/bán cho các chứng chỉ quỹ liên quan.
Đôi khi, tự doanh cũng là nguyên nhân chính khiến công ty thua lỗ..
Tự doanh VPS lỗ gần 600 tỷ đồng trong năm 2021
Còn lý do thực sự vì sao thua lô lớn như vậy thì GS.Lab mời bạn tham gia vào room tư vấn để có câu trả lời nhé.